महाड गणपती मंदिर Mahad Ganpati Temple Information In Marathi

Mahad Ganpati Temple Information In Marathi महाड गणपती मंदिर किंवा वरद विनायक, ज्याला वरदविनायक असे म्हटले जाते, ते हिंदू देवता गणेशाचे अष्टविनायक मंदिर आहे. हे महाराष्ट्राच्या रायगड जिल्ह्यातील कर्जत आणि खोपोली जवळील खालापूर तालुक्यात असलेल्या महाड गावात आहे.

महाड गणपती मंदिर Mahad Ganpati Temple Information In Marathi

वरद विनायक महाड गणपती मंदिर अष्टविनायक दर्शन दौर्‍याच्या वेळी दर्शविलेले सातवे गणेश मंदिर आहे. वरद विनायक महाड गणपती मंदिरातील मूर्ती म्हणजे स्वामीभू आणि मंदिर खरोखर मठ म्हणून ओळखले जाते.

हे मंदिर अगदी सोप्या पद्धतीने एका छताच्या छताने, सोन्याच्या शिखरावर २५ फूट उंच घुमट आणि सोन्याच्या शिखरावर (कला) तयार केले गेले आहे ज्यामध्ये कोबरा (हिंदुत्वनिष्ठ असणारी देवता) कोरलेली आहे. हे मंदिर ८ फूट लांब आणि ८ फूट रुंद आहे.

शिर्डी साईबाबा मंदिर

वरद विनायकची मूळ मूर्ती गर्भगृह बाहेर दिसू शकते. मूर्ती अत्यंत विचलित अवस्थेत असल्याने मंदिराच्या विश्वस्तांनी त्या मूर्तीचे विसर्जन केले आणि त्या ठिकाणी नवीन मूर्तीची पूजा केली. तथापि, विश्वस्तांच्या अशा निर्णयावर काही लोकांकडून आक्षेप घेण्यात आला आणि जिल्हा न्यायालयात खटला दाखल करण्यात आला. अद्याप या प्रकरणाचा निकाल अपेक्षित आहे. आता गर्भगृहात दोन मूर्ती पाहिल्या जाऊ शकतात. दगडाने बनविलेले गर्भगृह आणि त्याभोवती सुंदर कोरलेली दगडी हत्तीची कोरीव मूर्ती आहे.

गणेश येथे वरद विनायक स्वरूपात वास्तव्य करीत आहे, जो वरदान आणि यश देणारा आहे. हा अष्ट विनायक मंदिर पूर्वेस (पूर्वाभिमुख) दर्शवितो आणि तो डाव्या दिशेने वळलेल्या बसलेल्या आसनात विराजमान आहे. गर्भगृहात रिद्धी आणि सिद्धी यांच्या दगडांच्या मूर्ती दिसतात. वरद विनायक म्हणून भगवान गणेश सर्व इच्छा पूर्ण करतात आणि सर्वाना आशीर्वाद देतात.

मंदिराच्या उत्तरेकडे गोमुख (म्हणजे गायीचा चेहरा) दिसतो ज्यामधून पवित्र पाणी वाहते. मंदिराच्या पश्चिमेला एक पवित्र तलाव आहे. या मंदिरात मुशिका, नवग्रह देवता आणि शिवलिंगाचीही मूर्ती आहे.

इतिहास :-

श्री धोंडू पौडकर यांना इ.स. १६९० मध्ये एका तलावामध्ये श्री वरदविनायकची स्वयंभू मूर्ती सापडली. ही मूर्ती काही काळ जवळपास देवीच्या मंदिरात ठेवली होती. १७२५ मध्ये पेशवा सरदार रामजी महादेव बिवालकर यांनी प्रख्यात वरद विनायक मंदिर बांधले आणि त्यांनी हे मंदिर गावाला भेट म्हणून दिले. मंदिराची रचना सामान्य घरासारखी दिसते.

पंढरपुरचे विठोबा मंदिर

मंदिराच्या मागील विहिरीखाली भगवान गणेशची रहस्यमय मूर्ती सापडली आणि हे आकर्षणाचे मुख्य केंद्र आहे. ईशान्य दिशेने गोमुख आहे, गायीचे दर्शन होते ज्यामधून पवित्र पाणी वाहते. महाड वरदविनायक मंदिराचे वैशिष्ट्य म्हणजे एक दिवा (नंदादीप) जो १८९२ (१०७ वर्षे) पासून सतत प्रकाशत राहतो.

पौराणिक कथा :-

पौराणिक कथा अशी आहे की निःसंतान राजा, कौडिन्यापुरातील भीम आणि त्यांची पत्नी विश्वामित्र ऋषी यांना भेटले होते जेव्हा ते तपश्चर्येसाठी जंगलात आले होते. विश्वामित्रने राजाला जप करण्यासाठी एक मंत्र दिला आणि अशा प्रकारे त्याचा पुत्र आणि वारस, राजकुमार रुकमगंद यांचा जन्म झाला. रुकमगंद एक सुंदर तरुण राजपुत्र झाला.

एके दिवशी शिकारीच्या प्रवासावर रुकमगंद ऋषी वाचकवीच्या आश्रमात थांबला. ऋषीची पत्नी, मुकुंदा, देखणा राजपुत्र पाहून त्याच्या प्रेमात पडली आणि त्याला आपल्या इच्छेनुसार करण्यास सांगितले. सद्गुण राजकुमार सरळ नकार देत आश्रम सोडला. मुकुंदा खूप प्रेमळ होती. तिची दुर्दशा जाणून राजा इंद्रने रुकमगंदचे रूप धारण केले आणि तिच्यावर प्रेम केले. मुकुंदा गर्भवती झाली व तिला ग्रीत्समदा हा मुलगा झाला.

कालांतराने, जेव्हा ग्रीत्समदाला त्याच्या जन्माच्या परिस्थितीची जाणीव झाली, तेव्हा त्याने आपल्या आईला शाप दिला की काटेरी झाडाची पाने (झुडुपे) असणारी, “भोर” वनस्पती बनशील. तेवढ्यात दोघांना एक स्वर्गीय वाणी ऐकू आली, “ग्रितसमदा इंद्राचा मुलगा आहे” आणि त्या दोघांनाही धक्का बसला, परंतु संबंधित शापात बदल करण्यास उशीर झाला.

मुकुंदाचे भोर प्लांटमध्ये रूपांतर झाले. ग्रीत्समदा लज्जास्पद आणि पश्चात्ताप करणारे झाले, पुष्पक जंगलात परतले, जिथे त्याने गणपतीची परतफेड करण्यासाठी प्रार्थना केली .

श्रीगणेशांनी ग्रीत्समदाच्या तपश्चर्येने खूष झाला आणि त्याला असा आशीर्वाद दिला की तो मुलगा होईल ज्याला शंकराशिवाय इतर कोणीही हरवू शकणार नाही. ग्रीत्समदा गणेशांना जंगलात आशीर्वाद देण्यास सांगतात, जेणेकरून येथे प्रार्थना करणारे कोणतेही भक्त यशस्वी होतील, तसेच गणेशाला तिथे कायमचे रहाण्याचे आवाहन केले आणि ब्रह्मदेवाचे ज्ञान मागितले.

ग्रीत्समदाने तेथे एक मंदिर बांधले आणि तेथे बसलेल्या गणेशमूर्तीला वरदविनायक म्हणतात. आज जंगल भद्रका म्हणून ओळखले जाते. हे मंदिर आता महाड येथील मंदिर असल्याचे मानले जाते.

हे सुद्धा अवश्य वाचा :-

महाड चा गणपती कुठे आहे?

वरदविनायक (महड) हे रायगड जिल्ह्यातील गणपतीचे देऊळ आहे. अष्टविनायकात चौथा गणपती म्हणून महाडचा वरदविनायक ओळखला जातो.

महाडमध्ये कोणता गणपती आहे?

वरदविनायक, ज्याला वरदविनायक असेही म्हणतात, हे हिंदू देवता गणेशाच्या अष्टविनायक मंदिरांपैकी एक आहे . हे महाराष्ट्र, भारताच्या रायगड जिल्ह्यातील कर्जत आणि खोपोलीजवळ खालापूर तालुक्यात म्हाड गावात आहे. पेशवे जनरल रामजी महादेव बिवलकर यांनी १७२५ मध्ये मंदिर बांधले (जिर्णोद्धार).

महाडमधील अष्टविनायक कोणता?

वरद विनायक गणपती , श्री वरदविनायक महाड मंदिर म्हणून प्रसिद्ध, हे भगवान गणेशाच्या अष्टविनायक मंदिरांपैकी एक आहे. हे महाराष्ट्र, भारतातील रायगड जिल्ह्यातील खालापूर तालुक्यातील महाड येथे स्थित आहे. हे सोयीस्करपणे खोपोली, लोणावळा, मुंबई आणि पुणे जवळ आहे.